Ik wil het met u hebben over het woord participatie. Dat vind ik een verwarrend woord.

De helft van de mensen denkt namelijk bij het woord participatie aan ‘meedoen in de samenleving’. Bijvoorbeeld als in: krijg ik op school dezelfde kansen als iedereen? Heb ik dezelfde toegang tot werk als iedereen? Hoe zijn de sociale netwerken? De andere helft van de mensen denkt bij het woord participatie aan wat anders, namelijk aan ‘meedoen in besluitvormingsprocessen’. Bijvoorbeeld als in: ben ik geïnformeerd over een wegafsluiting? Mag ik mijn mening geven over de biodiversiteitsplannen? Mag ik meebeslissen over de inrichting van een nieuwe woonwijk?

De overlap in beide begrippen is dat iedereen moet kunnen meedoen, zowel jong en oud, man en vrouw, met beperking en zonder, etcetera. In een krantenartikel, gesprek of beleidsstuk is het echter wel belangrijk om meteen te weten over welk soort participatie het gaat. Daarom heb ik een simpel voorstel voor het gebruik van het woord participatie. Mijn voorstel is als volgt: als het gaat om meedoen in de samenleving, blijven we het woord participatie gebruiken. Als het gaat om meedoen in besluitvormingsprocessen, gaan we het woord participatie vervangen voor het woord ‘zeggenschap’. Dat is immers in de kern waar deze vorm van participatie om draait: hoeveel zeggenschap iemand krijgt in een besluitvormingsproces. Laten we dat dan ook zo concreet benoemen!

Nul zeggenschap is dan dat je als inwoner alleen wordt geïnformeerd (en soms zijn er ook situaties die niet meer dan dat vragen) en maximaal zeggenschap is dat inwoners zelf mogen beslissen. En daar zitten – net als in het huidige participatiebeleid van de gemeente – allemaal gradaties tussen. Dat blijft hetzelfde. Alleen het woord participatie vervangen we voor zeggenschap. Daar wordt het volgens mij alleen maar duidelijker van!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Groep 7 stapt binnen in de raadzaal van het gemeentehuis. Kijken om zich heen: wat een zaal! Waar mogen we zitten? Vanmorgen zijn deze leerlingen voor één ochtend gemeenteraadsleden! Ze krijgen uitleg: over de raadzaal, de burgemeester, de wethouders, hoeveel raadsleden er zijn en nog veel meer. Maar ze gaan vooral aan de slag. Ze gaan in groepjes hun eigen politieke partij oprichten. Met eigen standpunten. Gaan vervolgens voor het spreekgestoelte vertellen waar hun partij voor staat en dan gaat het echt gebeuren. Ze gaan met elkaar een fictieve stad in elkaar zetten. Ze mogen om de beurt een gebouw kiezen uit de rij die staat opgesteld. Ze houden een pleidooi waarom deze stad juist dit gebouw nodig heeft en dan wordt er gestemd. Met natuurlijk als doel: lukt het je om een meerderheid te krijgen? In Beweging heeft er eerder voor gepleit om kinderen meer bij politiek te betrekken. De gemeenteraad heeft dat idee gesteund en hier staan we dan met de eerste klas die voor één dag gemeenteraad mag zijn.

En zo gebeurde het dat Hof van Twente even vijf politieke partijen rijker was: de KMV, BKVI, VVN, PVG en de GVN. Oftewel: de partij Klimaat Moet Veranderen, Beter Klimaat voor Iedereen, Veilig Voor Nederland, Partij van het Groen en Goed Voor Nederland. En ze durven gewoon in de microfoon, met jezelf megagroot op het scherm, te vertellen waar ze voor staan. Van veilig verkeer tot natuur, van een goede opvoeding tot meer doen voor het klimaat.

Hoe kunnen deze leerlingen zo uit het niks zo’n goede discussie houden? Moet er een fabriek in deze stad? De ene partij vindt van wel, want er is werk nodig voor de mensen. De andere partij vindt van niet, mensen kunnen ook werken bij één van de andere gebouwen, zoals het ziekenhuis of de school. Is er überhaupt wel personeel? Zijn volkstuinen of een boerderij beter om aan gezonde groenten te komen? En een middelbare school is wel leuk, maar is het niet nog belangrijker om eerst een basisschool te hebben? Een supermarkt kan meteen als voedselbank fungeren, want je moet ook denken aan de mensen die het eten niet kunnen betalen. En vooral veel bomen, parken en zonneparken. Die krijgen allemaal makkelijk een meerderheid. Het enige wat mij verbaast, is dat kinderen totaal geen culturele gebouwen kiezen. Geen bioscoop, theater of museum. De stad staat in no time vol!

En dan gaan ze mij interviewen: of het leuk is, of ik het niet spannend vind om te doen, of ik wel eens verdrietig ben als mijn idee niet genoeg stemmen krijgt en of je ook een opleiding nodig hebt om gemeenteraadslid te worden. Nee, je leert raadswerk door te doen. Iedereen kan zich verkiesbaar stellen! En hopelijk gaan deze kinderen dat ook ooit doen. Aan het enthousiasme zal het niet liggen. Bij de jas aantrekken hoor ik kreten als ‘dit was echt gaaf!’. De volgende klas staat al te trappelen om ook de raadzaal in te gaan. Benieuwd wat voor ideeën en argumenten zij laten horen waar wij als volwassenen door worden geïnspireerd!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Stel, er wordt om jouw mening gevraagd. En dan ook nog eens over een onderwerp dat jóu aangaat. Super, je voelt je gehoord en serieus genomen. Maar daarna blijft het stil. Misschien lees je per toeval in de krant dat er inmiddels over dat onderwerp beleid is vastgesteld. Zou daarin terug komen wat jij had aangekaart? Je hoopt maar van wel. In de praktijk merk je nog niet veel verschil…
Zo kán het gaan.

Zo kan het ook:
Stel, er wordt om jouw mening gevraagd. En dan ook nog eens over een onderwerp dat jóu aangaat. Super, je voelt je gehoord en serieus genomen. De vervolgstappen worden je verteld. Alle inbreng wordt verwerkt en er komt een conceptversie van nieuw beleid. Je wordt gevraagd om nog een keer mee te kijken. Is jouw inbreng goed vertaald? Of is duidelijk gemaakt waarom jouw inbreng wel is overwogen, maar om bepaalde redenen toch niet is overgenomen in het beleid? Het concept wordt aangescherpt en de gemeenteraad stelt vervolgens het beleid vast. De gemeente vraagt of er mensen uit de doelgroep zijn over wie dit beleid gaat, mee willen blijven kijken. Een kleine groep, die periodiek met de gemeente bespreekt hoe het beleid in de praktijk uitpakt. Levert het vragen op? Gaat het goed? Blij mee? Nog aanscherping nodig? Je blijft op de hoogte, je voelt je betrokken. En nee, misschien ben je het niet altijd eens, maar er is tenminste ruimte voor het gesprek. Inwoners en ambtenaren leren van elkaar.

Hoera! De gemeente lijkt deze aanpak steeds meer te omarmen. We hebben bijvoorbeeld een klankbordgroep Toegankelijkheid. Bij het recent vastgestelde OKO-beleid (opgroeien in een kansrijke omgeving) wordt ook iets vergelijkbaars gedaan. Bij biodiversiteit wordt ook periodiek met betrokkenen om tafel gezeten. Zijn er meer van zulke voorbeelden in de gemeente? Ik juich het alleen maar toe. Zo heeft wethouder Hannie Rohaan het initiatief genomen om pleegouders bij elkaar aan tafel uit te nodigen. Ambtenaren zijn daar ook bij. Om naar elkaar te luisteren en van elkaar te leren. Mooi initiatief!

Er zijn meer onderwerpen waar je volgens mij goed met de doelgroep regelmatig mee om tafel kunt gaan zitten. Denk bijvoorbeeld aan cultuur, armoede, sport. Ik zou er voor willen pleiten dat de gemeenteraad een lijstje maakt van onderwerpen waar we deze manier van contact met inwoners willen inbedden. Dus niet alleen in gesprek in aanloop naar het beleid, maar ook juist als het beleid wordt uitgevoerd. Met simpelweg als visie dat we niet óver mensen willen praten, maar mét mensen. Daar kan beleid en praktijk alleen maar beter van worden!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Wat heb jij nodig om een waardevol leven te leiden? Zo, goedemorgen, dat is nog eens een vraag om mee te beginnen. Misschien zelfs op het eerste oog een zweverige vraag. Of niet? Is het juist een hele kernachtige vraag? Vraag het tien mensen en je krijgt waarschijnlijk tien verschillende antwoorden. Wat voor de één waardevol is, geldt niet automatisch ook voor een ander.

Je kan het dan over heel concrete dingen hebben. Bijvoorbeeld dat je een eigen huis zou hebben. Dat je tijd zou hebben voor jouw hobby. Dat jouw kinderen naar het onderwijs kunnen gaan dat voor hun passend is. Dat je vervoer hebt waarmee je naar je moeder kunt gaan om haar te helpen in het huishouden. Etcetera.

Wat je in ieder geval niet nodig hebt, zijn zorgen. Zoals zorgen om geld. Kom ik de maand, week of zelfs de dag door? Kan ik mijn kinderen geven wat ik ze gun? Is deze situatie mijn eigen schuld? Hoe kom ik ooit weer uit deze situatie? Wanneer krijg ik duidelijkheid over mijn aanvragen? Wat zullen anderen wel niet over me denken? Dit zijn dagvullende, energievretende zorgen. Continue stress, geen rust in je hoofd. In Beweging gunt dat mensen perspectief hebben, eigen keuzes kunnen maken en gelijke kansen hebben. Voor iedereen.

De gemeente is bezig om het minimabeleid te evalueren. Daarvoor hebben ze onderzoek gedaan onder de gebruikers van de huidige voorzieningen. Eind maart is er een informerende raad over dit thema. In Beweging kijkt uit naar deze bijeenkomst. We hopen op een inspirerende bijeenkomst waarin de gemeente haar visie op het armoedevraagstuk zal toelichten. Met daarbij niet alleen aandacht voor de geldkant, maar ook aandacht voor perspectief, keuzes hebben en gelijke kansen. Ja, dat is complex en ingewikkeld, maar een waardevol streven!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Foto: Ted Eytan

Tjie. Dit is mijn 50-ste blog! Dat zijn veel blogs, veel meningen, veel gedachten die ik op papier heb gezet! Ik ben begonnen met dit blog om mijn verwondering over de lokale politiek op te schrijven. En zo is het nog steeds. Eigenlijk is elk blog een reminder aan mezelf: wat ik politiek belangrijk vind en vooral hoe ik aankijk tegen hoe het gaat in de lokale politiek. Elk blog helpt me om te verwoorden wat ik ergens van vind. Vaak borrelt er van alles in mijn hoofd, maar door het op papier te zetten, moet ik goed nadenken wat ik er echt van vind en hoe ik dat kan uitleggen.

Ik heb al mijn blogs (te vinden op de website politiekinbeweging.nl) doorgelezen. Wat blijft bij mij hangen? Natuurlijk de inhoud, maar ook moet ik denken aan hoe zo’n blog steeds tot stand komt. Ik schrijf ze op maandagochtend. Om 12:00 uur is de deadline voor publicatie op woensdag in het Hofweekblad. Ik schrijf ze pas op het laatste moment, want dan zijn ze het meest actueel. Maar soms worstel ik met een blog en is het wel krap om het blog pas op maandagochtend te schrijven. Is het te lang? Hoe leg ik goed uit wat ik bedoel? Hoe kan ik mijn punt maken zonder dat mensen zich persoonlijk aangesproken voelen? Wat wil ik meegeven? Ligt het in de lijn van het gedachtegoed van In Beweging? En vooral: hoe blijf ik geconcentreerd een blog schrijven, terwijl er een baby – inmiddels dreumes – is die veel aandacht vraagt? Luier, eten, spelen, huilen, etc. Jonge kinderen zijn nou eenmaal handenbinders. Ook nu dartelt mijn dochtertje van anderhalf om me heen die eerst haar eten morst, op schoot kruipt om ook op de laptop mee te gaan typen, vervolgens een vieze luier heeft, duidelijk wil maken dat ze samen een boekje wil lezen, etc. En dan is er ook het logeerpartijtje, het is immers vakantie. Dus er zijn hier nog vier kinderen. Oudere kinderen, maar ook zij willen eten, moeten aankleden en tanden poetsen.

Aan de inspiratie ligt het niet. Ik verwonder me nog genoeg over de lokale politiek! Ik heb mijn blogs allemaal teruggelezen. Op de site van In Beweging zal ik binnenkort een stuk plaatsen over de vraag: denk ik er nog steeds zo over? En: hoe gaat het nu met dat onderwerp? In dit ene blog gaat het me niet lukken om op al die 49 blogs te reflecteren…
Wat ik er nu wel alvast over wil zeggen: voor mij is heel waardevol gebleken dat mijn blogs gespreksstarters blijken te zijn. Zo leidde bijvoorbeeld mijn blog over Henk Kamp tot een kop koffie bij hem thuis en mijn blog over het sociaal domein leidde tot een gesprek bij een gezinshuis in Goor. Maar vooral: op straat, in de supermarkt, via mail, via social media, via appjes, in en buiten de raadsvergaderingen, op verjaardagen – overal word ik aangesproken op mijn blogs. En dan hoeft iemand het niet met mijn eens te zijn, maar is het vaak wel een mooi begin van een gesprek en voor mij is dat weer waardevolle feedback op waar In Beweging en de lokale politiek mee bezig is!

Ik ga graag nog een tijdje door met deze blogs. Als reminders aan mezelf en als aanleiding voor interessante gesprekken. Dank voor jullie reacties; ik hoop dat jullie als lezers daar ook mee blijven doorgaan!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Ooit gehoord van een burgerberaad? Steeds meer gemeenten in Nederland doen een burgerberaad en ik hoop dat Hof van Twente ook volgt. Een burgerberaad werkt heel kort gezegd als volgt: je gaat inwoners loten. Die inwoners krijgen een brief met de uitnodiging om mee te denken over een bepaald onderwerp. Dat meedenken gaat verder dan vragen wat iemand ergens van vindt. Deze inwoners gaan uiteindelijk namelijk ook stemmen en de lokale politiek zal dat besluit overnemen.

Dat is nogal wat! De gemeenteraad is toch niet voor niets gekozen? Weten deze willekeurige inwoners er wel genoeg van af? En een besluit van inwoners zomaar overnemen, dat is eng! Maar wat mij betreft is het juist de ultieme vorm van democratie: de meerderheid beslist. De gemeenteraad (die overigens ook bestaat uit leken) laat zien dat ze vertrouwen heeft in haar inwoners en geeft verantwoordelijkheid aan haar inwoners over haar eigen omgeving. Zo zou ik het graag zien. En nee, dat gaan we niet met elk onderwerp doen dat voorbij komt. Het burgerberaad moet je juist alleen inzetten voor een hoofdpijnonderwerp. Niet om af te schuiven (zo van: laat de inwoners dat onderwerp maar voor ons oplossen), maar om juist samen tot het beste besluit te komen.

Er zijn gemeenten die in het coalitieakkoord hebben opgenomen dat ze ‘willen experimenten met een burgerberaad’. Dat klinkt voor mij alsof een burgerberaad een doel op zich is. Maar dat moet het juist absoluut niet zijn. Een burgerberaad moet je juist alleen inzetten als er zich een pittig onderwerp voordoet. Maar dan moet je er wel klaar voor staan als gemeente, zowel de politiek als de ambtenaren. Een goed burgerberaad doe je niet even tussendoor. Want: hoe werkt een burgerberaad? Is er budget om een burgerberaad te faciliteren? Gaat de politiek het besluit van de inwoners echt overnemen? Hoe zorgen we voor een goede afspiegeling van inwoners die meedoen? En zo nog veel meer vragen. Daar moet je niet pas over na gaan denken als een onderwerp spaak dreigt te lopen.

Er wordt wisselend gedacht over een burgerberaad. Tot op heden ben ik enthousiast, maar ik hoor ook de tegenargumenten. Daarom ben ik vorige week met een cursus begonnen over het burgerberaad. Om van alles te horen over burgerberaden en vooral te leren van de ervaringen bij andere gemeenten. Wat werkt wel, wat werkt niet? Wat zijn de voors en tegens? Vorige week was de eerste bijeenkomst. Ik ben naar huis gegaan met een hoofd vol aan inspiratie. En vooral het gevoel: ik gun Hof van Twente de energie die een burgerberaad losmaakt! Wordt vervolgd!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Foto: gebiedsontwikkeling.nu

Wat doe jij als er iets negatiefs over je wordt geschreven op social media of in de krant? Een negatief bericht over jouw mening, over jouw club, over jouw manier van werken. Dat er iets wordt geschreven waarvan jezelf denkt: ‘huh? dat klopt helemaal niet!’. Misschien heb je er ervaring mee, misschien niet. Voor mij geldt: ik onthoud helaas die paar negatieve berichten beter dan alle positieve berichten bij elkaar. Ik ga er over piekeren. En helemaal als ik me aangesproken voel dat iemand mijn integriteit in twijfel trekt, dat ik niet oprecht zou zijn of dat ik iets anders doe dan ik zeg. ‘De Grote Piekervraag’ is natuurlijk: ga ik er op reageren? Ik weet: als ik via de media op inhoud reageer met feitelijke punten, wordt het een pingpong aan berichten die meestal niet tot een positieve eindconclusie leidt. Hetzelfde geldt als ik zou reageren via de media op berichten die over mijn integriteit gaan. Dan wordt het helemaal een hopeloos berichtenverkeer. Maar ja, als ik helemaal niet reageer, knaagt dat gevoel dat het niet eerlijk is en dat ik niet voor de waarheid en mezelf ben opgekomen. En blijf ik hangen in een gevoel van verontwaardiging: iedereen moet weten hoe het echt zit! Ik doe ook maar gewoon mijn maximale best…

Bovenstaande alinea had een blog kunnen zijn van mij van een tijdje terug. Pfoei, er zijn wat gedachtenspinsels geweest! Hoe kan ik omgaan moet zo’n bericht?! Hoor ik niet dit en hoor ik niet dat? Zal ik niet zus of zal ik niet zo? Maar hoe je ook reageert, het is toch niet goed. Mijn man hoorde mijn gezucht weer eens aan, zei niks, maar deed wel wat: ik hoorde opeens op hard volume ‘Let it go’ van de film Frozen door de woonkamer schallen. Niet omdat hij mijn gepieker gezeur vond, maar hij wilde gewoon op een luchtige, grappige manier laten weten: laat gaan. Sta erboven. Je weet zelf hoe het zit. En zo is het. Dus wat doe ik nu dan bij zo’n bericht? Ik neem contact op met de betreffende schrijver om er wellicht onder een kop koffie verder over te hebben. Behalve als die kop koffie al gepasseerd station is en je van elkaar gewoon weet dat je er anders in staat. Dat mag. Dat kan. Ik heb het er ook over met mensen om me heen. En tot slot, als in dat bericht anderen worden betrokken, zal ik die anderen ook even contacten om mogelijk wat opheldering te geven. En dat is het. Laat gaan.

Tegelijk zijn er veel positieve berichten waar ik veel liever mee bezig ben. Neem alleen al vorige week. In de raadsvergadering van vorige week hebben we het aangepaste beleid voor startersleningen behandeld voor koophuizen. Dit naar aanleiding van een motie op initiatief van In Beweging, mede-ingediend door PvdA, SP en D’66. Dat beleid wordt hopelijk in de volgende raadsvergadering door een amendement verruimd om nog meer mensen te kunnen helpen. Het project “Politiek op School” heeft een sprong gemaakt. De informerende raad over het jongerenbeleid rondom alcohol en de omgeving van jongeren was bijzonder inspirerend. De week werd afgesloten met een leerzame middag voor raadsleden over de toegankelijkheid in Delden waar ons steunfractielid Marije Averdijk zich continu voor inzet. Allemaal mooie ontwikkelingen! In één week!

Dus: de alinea over het piekeren door negatieve berichten mag in de verleden tijd worden herschreven.  Alleen die laatste zin, die blijft kloppen: ik weet dat ik ook maar gewoon mijn maximale best doe…

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Het is net kerstvakantie geweest. Twee weken nauwelijks politiek. Twee weken de kinderen thuis. Twee weken geen deadlines. Heerlijk! Natuurlijk hebben we in die twee weken ook 2023 afgesloten en gaan we vloeiend 2024 in. Hoe kijk ik politiek terug op 2023? En wat neem ik mee naar 2024? Dan bedoel ik niet inhoudelijk, maar hoe politiek gaat en hoe ik dat ervaar.

Tijdens de kerstdagen vroeg iemand mij: ‘ben jij wel politiek genoeg?’. Wat is dat nou voor rare vraag, dacht ik. En aansluitend dacht ik: dat is geen rare vraag, dat is een heel moeilijke vraag! Wanneer ben je ‘politiek genoeg’? Daar hoort namelijk ook de vraag bij of ik politiek leuk vind. Het eerlijke antwoord? Ik weet het niet. Als het over de inhoud gaat, ja, dan vind ik het leuk. Ik ben echt benieuwd naar argumenten van anderen en regelmatig word ik daardoor ook aan het nadenken gezet of ik mijn mening daarom niet wat moet bijstellen. Daar leer ik van en worden besluiten beter van. Maar vaak gaat politiek ook over hoe mensen met elkaar omgaan. En dat vind ik toch wel lastig.

Je hebt een burgemeester, drie wethouders en 25 compleet verschillende gemeenteraadsleden. En iedereen heeft hetzelfde doel: Hof van Twente nog beter maken. Maar om dat te bereiken, zijn er veel verschillende standpunten en vooral verschillende werkwijzen. Afgelopen jaar heeft het me veel energie gekost om daarmee om te gaan. De enige oplossing bij frustratie is: maak dingen bespreekbaar. En dan kan je natuurlijk nog steeds van mening verschillen, maar dan weet je dat in ieder geval van elkaar. Dat scheelt al zoveel!

Heeft u de oudejaarsconference gezien met Micha Wertheim? Eigenlijk waarschuwt hij voor bubbels. Internet is een fuik geworden. Internet rekent netjes uit wat jouw belangstelling heeft en zorgt dat je dat als eerste ziet. En wij maar denken dat we een brede belangstelling hebben, want oh, alles wat we op internet tegenkomen, heeft mijn interesse! Nee, dat is een bubbel. En hoe meer en langer je in die bubbel vastzit, hoe minder begrip voor alles daarbuiten. Stap dus regelmatig uit die bubbel! In die zin zijn die 25 compleet verschillende raadsleden een cadeau. Ze houden me scherp. Weerstand is niet leuk, maar leert mij absoluut mijn eigen mening over onderwerpen en werkwijzen te ontdekken, te verwoorden en ervoor op te komen. Daarom blijft mijn voornemen voor 2024: stap regelmatig uit je eigen bubbel. Misschien ongemakkelijk en frustrerend, maar vooral interessant en leerzaam. En dat is nog waardevoller!

Over bubbels gesproken: proost op 2024!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging