Het was me het jaar wel weer… Ik weet niet of het ook voor u geldt, maar ik kan wel een rustmomentje gebruiken. Het is weer een jaar geweest met veel onderwerpen waar we ons met In Beweging druk om hebben gemaakt. Van het aanpassen van beleid voor startersleningen voor koophuizen tot toegankelijkheid in de kernen, van het betrekken van scholen bij politiek tot focus bij het minimabeleid op een waardevol leven, van gewasbeschermingsmiddelen tot het belang van terugkoppeling naar de mensen over wie het gaat. En nog veel meer.

Ik had verwacht dat we de laatste raadsvergadering van het jaar zouden gebruiken om het uitgebreid over de omgevingsvisie te gaan hebben. Maar dat is niet zo. De omgevingsvisie is uitgesteld (daar blijkt meer tijd voor nodig) en er blijken zo vlak voor het einde van het jaar nog heel veel andere agendapunten besproken te moeten worden. Er staat dus nog een bomvolle agenda voor ons klaar. Daarna is het even kerstvakantie. Om daarna weer opgeladen en met frisse moed aan de slag te gaan.

Mijn eerste blog van dit jaar ben ik begonnen met de oproep: pas op de voor de bubbel. Blijf vragen stellen. Blijf verder kijken dan je eigen omgeving. Ik vind dat belangrijk én moeilijk. Vorige week bij de dialoogavond in Dieka over gewasbeschermingsmiddelen was Ron Methorst te gast. Hij is lector aan de Aeres Hogeschool in Dronten. De boodschap van zijn presentatie was: je kan naar hetzelfde kijken, maar iets anders zien. Blijf dus vragen: wat zie jij?

Met die gedachte ga ik het jaar afsluiten en het nieuwe jaar in. Ik denk dat het stellen van die vraag tot hele interessante inzichten kan leiden. Ik wens u mooie feestdagen!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Op de ander kunnen vertrouwen en vertrouwd worden. Dat willen we allemaal wel. Toch? Heeft u vertrouwen in de lokale politiek? Het onderwerp blijft me bezig houden, omdat ik denk dat je zonder vertrouwen niet ver komt. Voor zover ik weet, zijn er geen cijfers bekend wat het vertrouwen van de inwoners van Hof van Twente is in onze lokale politiek. Landelijk wel. De percentages variëren de afgelopen jaren volgens het CBS ruwweg tussen de 30-50%. Dat is niet hoog!

We kennen allemaal het gezegde ‘vertrouwen komt te voet en gaat te paard’. Vertrouwen is dus iets waar je zorgvuldig aan moet werken en moet koesteren. Als je het vertrouwen eenmaal bij iemand hebt verloren, is het heel lastig om dat weer terug te verdienen. En dat geldt ook voor het vertrouwen tussen politiek en inwoners.

Publiek Denken heeft onder 24.000 inwoners onderzoek gedaan naar de stand van zaken rondom burgerparticipatie. De scores zijn niet hoog. Voor de Overijsselse gemeenten geldt: 16% heeft het gevoel dat input van inwoners wordt gebruikt om beleid beter te maken en 22% van de inwoners heeft het gevoel dat de politiek oprecht geïnteresseerd is in hun mening. De inwoners van Overijssel beoordelen de manier waarop inwoners worden betrokken al met al met slechts een 5,2.

Vinden wij deze cijfers wel prima? Of schrikken we van deze cijfers, maar denken we er niet veel aan te kunnen veranderen? Als ik voor mezelf spreek: ik vind die cijfers helemaal niet prima en ik heb wél het vertrouwen dat we die cijfers met elkaar kunnen veranderen! De inwoners komen in het onderzoek zelf met de oplossingen: gebruik onze input, luister oprecht, betrek ons meer (68%) en geef ons terugkoppeling van resultaten en uitkomsten als je ons vraagt om mee te denken (88%). Ik zeg: werk aan de winkel! Ik ben ervan overtuigd dat je alleen vertrouwen krijgt als je vertrouwen geeft. Laten wij als politiek dus vooral aan onze inwoners altijd zien dat wij vertrouwen in hun hebben!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

“On-ge-loof-lijk!”. Dat zei ik toen ik terugliep naar mijn plek in de raadzaal vorige week dinsdag toen onze motie was besproken. Binnen mijn fractie hadden ze nog gezegd: de motie zou het wel eens niet kunnen gaan halen. Ik kon me niet voorstellen dat iemand tegen zou zijn. In de motie staan toch geen gekke dingen? De motie bevatte twee opdrachten:
1) Wethouder, u heeft eerder toegezegd wat juridische zaken uit te zoeken. Dat is nog niet gedaan. Ga dat alsnog doen. En
2) Laten we een informerende raad organiseren over dit onderwerp. Laten we dan gasten uitnodigen die verschillende expertise, zorgen en argumenten hebben over het onderwerp. Dan kunnen wij ons als raad in de breedte laten informeren.
Wie kan daar nou op tegen zijn?

Waar het over gaat? Intensieve teelten, waaronder lelieteelt. Ik heb er eerder over geschreven. Een complex onderwerp met veel argumenten en veel belangen. Juist bij een complex onderwerp vind ik het belangrijk dat je je als raadslid breed laat informeren en bereid bent om te luisteren. Niet vanaf het begin een standpunt in te nemen en het daar bij te laten. In Beweging en D66 stelden voor om daarom verschillende mensen uit te nodigen: van agrariërs tot het waterschap, van imkers tot andere gemeenten die werken met een verbod op sierteelt, van een lelieteler tot omwonenden. Ja, met de informatie die ik nu ken, maak ik mij zorgen om de impact van gewasbeschermingsmiddelen die nodig zijn voor intensieve teelten. Maar wie weet hoor ik nieuwe argumenten, krijg ik nieuwe inzichten, is er niks aan de hand en vinden we het met elkaar geen enkel probleem dat de intensieve teelten, waaronder lelieteelt, in onze gemeente zo enorm toeneemt. Maar wie weet concluderen we met elkaar dat we hier toch iets mee moeten. Wat? Dat is dan de tweede stap.

Begin oktober heeft de wethouder het initiatief genomen om een technisch beraad te organiseren. Dat is een besloten bijeenkomst waar informatie wordt gedeeld voor raadsleden. Er mag geen politiek bedreven worden. Een prettige manier waarop raadsleden informatie kunnen ophalen. Maar nu zat er opeens ook een lelieteler aan tafel. Goed dat we naar zijn verhaal kunnen luisteren. Ik heb van hem interessante argumenten gehoord voor en tegen het gebruik van de huidige manier van gewasbeschermingsmiddelen. Na afloop van het technisch beraad hing er een sfeer van ‘zo, dat is ook weer afgevinkt’. Ik zat daar vooral verbouwereerd: huh? Is dit nou echt gebeurd? De wethouder geeft alleen een podium aan de lelieteler, aan degene die er geld aan verdient? Waarom zijn er niet meer partijen uitgenodigd?

Vandaar de motie om alsnog een podium te geven aan alle kanten van het onderwerp. Echter, de partijen CDA, Gemeente Belangen en VVD hebben tegen de motie gestemd. Ik zat na de stemming verontwaardigd op mijn stoel. Is er nou net gezegd door de meerderheid van de raad dat ze niet bereid zijn om te luisteren naar anderen? Dat we degene die er geld aan verdient, in dit geval de lelieteler, hebben gehoord en dat dat dus voldoende is? Ik hoor na afloop: “Ja Marianne, doe niet zo naïef, zo gaat dat in de politiek. Als raadslid hoor je te zeggen: helaas, debat verloren en weer door”. Maar hier is het debat niet geweest! Hier is gezegd door de meerderheid: we zijn niet bereid om te luisteren naar andere argumenten, we gaan het gesprek niet aan. En daar ben ik teleurgesteld over. Nog steeds. En die informerende raad waar we om hebben gevraagd? Die gaan D66 en In Beweging nu zelf maar organiseren. Wij willen bij deze alvast iedereen van harte uitnodigen om daarbij te zijn en te luisteren naar meerdere kanten rondom het onderwerp van gewasbeschermingsmiddelen. Datum volgt!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Ik durf het eigenlijk niet hardop te zeggen. Dat ik tegen ben. Eerst verwoordde ik het daarom nog als ‘ik maak me zorgen’. Ik ben dan ook bewust met die insteek gesprekken aangegaan. Met voor- en tegenstanders. Ik hoopte argumenten te horen die mijn zorgen zouden wegnemen. Ik wil  namelijk niet tégen iets zijn. Dat kost energie. Ik wil vóór goede ideeën zijn. Dat geeft energie. En ik woon in het buitengebied. Er zijn veel agrariërs in ons buurtschap. Ik gun ze de wereld. Ik merk dat ik er tegen mijn buren moeilijker over durf te beginnen dan bij anderen. Maar mijn persoonlijke woonomgeving moet ik niet meenemen als raadslid. In de raadsvergaderingen heb ik ook mijn zorgen geuit. Net als D66. Namens In Beweging heb ik ook schriftelijke vragen gesteld. Hopend dat iemand mij kon overtuigen dat er niks aan de hand was en klaar, de focus zou weer naar een ander onderwerp kunnen. Hoopte ik. Maar het tegenovergestelde is gebeurd. Ontwikkelingen en tegenargumenten hebben zich de laatste maanden juist opgestapeld. Ik ben niet gerustgesteld. Mijn zorgen zijn alleen maar groter geworden.

Waar ik het over heb? Ik heb het over lelieteelt en glyfosaat.

Daar moeten we als gemeente echt iets mee. En dat kan ook. Te beginnen met te erkennen dat lelieteelt en glyfosaat beide schadelijk zijn voor de gezondheid. De gemeente schrijft al in haar eigen nieuwsbrief “Ons buitengebied” het volgende over gewasbeschermingsmiddelen: “voor een goede oogst is het beschermen van het gewas tegen ziektes en schimmels zeer belangrijk, maar er is ook zorg over nadelige effecten voor de gezondheid en biodiversiteit”. Als we dat met elkaar écht menen, moeten we naar de volgende stap: ermee stoppen. Maar zo simpel kan je dat natuurlijk niet zeggen. Kan dat zomaar? Hoe dan? Zijn er alternatieven? Wat is daarvoor nodig? Welke afwegingen zijn er te maken? Worden de zorgen gedeeld door grondeigenaren en agrariërs? Hebben zij zelf ideeën? Wordt er al geëxperimenteerd met projecten?

Bij de gemeente is gezondheid een kernbegrip in het visiedocument. Centraal staan de ‘Gezonde Verbinding’ en de ‘Gezonde Leefomgeving’. Dat laatste gaat – volgens de beleidsstukken – over een integrale visie op klimaatadaptatie, biodiversiteit, energietransitie én duurzame landbouw. Daar horen wat ons betreft de onderwerpen lelieteelt en glyfosaat ook bij. Zoals gezegd: ik wil niet ergens tegen zijn. Ik wil vóór iets zijn. En dat is in dit geval ook: ik ben voor een gezonde leefomgeving. Voor iedereen. Hopelijk kunnen we met z’n allen aan een goede oplossing werken voor het probleem rondom de gezondheidseffecten van lelieteelt en glyfosaat. Voor In Beweging is dit een prioriteit!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Sorry, in dit blog ga ik met een aantal cijfers komen. Dat maakt het blog niet echt lekker leesbaar, maar ik heb die cijfers wel nodig om mijn punt duidelijk te maken. Mijn punt is namelijk: hoe gaan we ooit in 2035 energieneutraal worden?!

Op de agenda van de raadsvergadering staat het onderwerp ‘programmeringsafspraken voor windenergie’. Dat is een overeenkomst tussen de provincie en de gemeente over windenergie in Hof van Twente. In Hof van Twente is momenteel één windproject in procedure: de twee windturbines van het project Wind voor Buren bij knooppunt Buren. De provincie is bevoegd gezag voor dit project. Dat betekent dat de provincie over de vergunning beslist. Niet de gemeente. In de voorliggende programmeringsafspraken staat opgenomen dat Hof van Twente in 2030 40 GWh aan windenergie moet hebben. Stel dat Wind voor Buren een vergunning krijgt, dan zou die 40 GWh met de twee windturbines van Wind voor Buren afgedekt zijn.

Mij is nog steeds niet duidelijk wat de meerwaarde van de programmeringsafspraken zijn. Ja, de gemeente wordt tot 2030 met rust gelaten (als Wind voor Buren een vergunning krijgt van de provincie). Maar de gemeente heeft ook als doelstelling om in 2035 energieneutraal te zijn. Hoe gaan we dat toch ooit bereiken? Om de doelstelling van een energieneutrale Hof van Twente te behalen, is in 2015 een Routekaart vastgesteld. In 2021 is dit beleidsstuk aangepast en is de Routekaart 2.0 vastgesteld. De doelstelling is daarbij overeind gebleven: we willen energieneutraal zijn in 2035. Het is nu negen jaar later… Hoe staan we ervoor?

Op de website van de klimaatmonitor kan je alle gemeenten volgen in hun energieverbruik en schone energieopwekking. Op deze site zijn de gegevens over 2023 nog niet verwerkt. We kunnen wel de cijfers van 2022 gebruiken, oftewel: de ontwikkelingen van zeven jaar tijd ten opzichte van de start van de Routekaart in 2015. Over 2022 is te vinden dat Hof van Twente een energieverbruik had van 3148 TJ. Dat is de optelsom van de benodigde energie voor elektriciteit, warmte en vervoer. Het is gelukt om in 2022 485 TJ schone energie op te wekken. Dat is veel! Maar nog lang niet genoeg! Met die 485 TJ zitten we namelijk op 15,4% energieneutraliteit. Terwijl het doel is: 100% in 2035!

En ik ga het helaas nog erger maken. Toen de routekaart werd vastgesteld, waren we eigenlijk al op de goede weg. We zijn in 2015 namelijk niet gestart met 0%, maar met 6,4% energieneutraliteit (211 TJ van de gevraagde 3297 TJ aan energie werd namelijk schoon opgewekt). Kort gezegd: we zijn in zeven jaar tijd 9% verder gekomen.

Positief bekeken: ja, dat is de goede kant op. Ja, dat is een stijgende lijn. Realistisch bekeken: als we in zeven jaar tijd (2015-2022) 9% zijn gestegen, hoe gaan we dan in 13 jaar tijd (2022-2035) ooit 84% stijgen?! Of anders gezegd: als dit tempo zich voortzet, hebben we nog 109 jaar (!) nodig om energieneutraal te worden. Die tijd hebben we niet… Vandaar mijn zorg: 2035 energieneutraal, hoe dan?!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Stel, iemand (lees: de gemeente) vraagt oprecht naar jouw mening over een bepaald onderwerp in het kader van een onderzoek. Dat is mooi. Het gaat over een onderwerp dat jou aangaat, dus daar wil je wel aan meewerken. Aan het eind van de enquête of het gesprek wordt tegen je gezegd: “Vriendelijk bedankt voor uw medewerking. Wij gaan alle inbreng analyseren, we maken een voorstel voor beleid, we stellen dat voor aan de gemeenteraad, zij nemen dan een besluit en daarna komt er een keer een nieuwsbrief of u leest in de krant wat het uiteindelijke beleid is geworden”.

Wat zou u daarvan vinden? Ik word daar heel opstandig van. Ja, fantastisch: uw mening wordt gevraagd. Ja, fantastisch: met een beetje mazzel heeft iemand gedacht dat uw ingebrachte idee misschien wel in beleid moet komen. Of niet. Dat weet u dan niet. U kunt het hele beleid dan gaan doorspitten om erachter te komen. Of gewoon hopen dat iets van uw inbreng is vertaald naar beleid. Laat staan dat u weet waarom uw idee het beleid wel of niet heeft gehaald. Wat zouden de rest van de mensen hebben ingebracht die hebben meegedaan aan het onderzoek? Straks hebben ze uw inbreng net iets anders opgevat dan u had bedoeld. Of u bent iets vergeten wat echt nog even genoemd had moeten worden.

Ik noem dit de black box: je stopt er wat in, maar je hebt geen idee wat er uit gaat komen, wanneer en waarom. Dit is wel wat er nu gebeurt met het minimabeleid. Vorig jaar zomer is een enquête de deur uit gedaan naar een grote groep mensen. Er zijn ook telefonische interviews gehouden. En nu wachten we. De gemeenteraad is recent bijgepraat over de resultaten van het onderzoek. De gemeenteraad is verteld dat voor de zomer nog een voorstel wordt besproken in de gemeenteraad.  Maar de doelgroep zelf, de mensen wiens mening is gevraagd, weet van niks. Het is toch wel zo netjes (‘normaal’ zou ik willen zeggen) dat als je iemand om zijn/haar mening vraagt, je tussendoor ook laat weten wat de opbrengst is, tot welke ideeën dat heeft geleid in het gemeentehuis, welke afwegingen meespelen en wanneer het nieuwe beleid wordt verwacht en natuurlijk kunnen ze daarbij ook nog iets meegeven. Dat hoeft niet groots en meeslepend. Bijvoorbeeld gewoon de doelgroep uitnodigen voor een bijeenkomst. Onderzoeksresultaten presenteren en met elkaar in gesprek, eventueel in kleinere groepjes. Met aanwezigheid van ambtenaren en betrokken partijen. Eigenlijk net zoals met de gemeenteraad recent is gedaan.

Deze (tussen)stap is één van de uitgangspunten toen we als raad unaniem (!) het OKO-beleid hebben  vastgesteld (OKO staat voor Opgroeien in een Kansrijke Omgeving – plan voor preventie en handhaving voor alcohol en middelengebruik). Eén van de uitgangspunten was daarbij: onderzoek niet alleen, maar ga vooral in gesprek over de resultaten. Praat niet over ons, maar met ons. Dat verhoogt betrokkenheid van de doelgroep en kan het beleid alleen maar beter maken. Dat vinden we bij het OKO-beleid dus een belangrijk speerpunt, waarom zouden we dat bij het minimabeleid dan opeens niet doen? In Beweging gaat haar best doen om ‘black boxen’ te voorkomen en zal pleiten in de gemeenteraad voor deze (tussen)stap: betrek de doelgroep niet alleen voor input voor het minimabeleid, maar ook in aanloop naar het nieuwe minimabeleid toe. Klinkt toch ook logisch?

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging