Sorry, in dit blog ga ik met een aantal cijfers komen. Dat maakt het blog niet echt lekker leesbaar, maar ik heb die cijfers wel nodig om mijn punt duidelijk te maken. Mijn punt is namelijk: hoe gaan we ooit in 2035 energieneutraal worden?!

Op de agenda van de raadsvergadering staat het onderwerp ‘programmeringsafspraken voor windenergie’. Dat is een overeenkomst tussen de provincie en de gemeente over windenergie in Hof van Twente. In Hof van Twente is momenteel één windproject in procedure: de twee windturbines van het project Wind voor Buren bij knooppunt Buren. De provincie is bevoegd gezag voor dit project. Dat betekent dat de provincie over de vergunning beslist. Niet de gemeente. In de voorliggende programmeringsafspraken staat opgenomen dat Hof van Twente in 2030 40 GWh aan windenergie moet hebben. Stel dat Wind voor Buren een vergunning krijgt, dan zou die 40 GWh met de twee windturbines van Wind voor Buren afgedekt zijn.

Mij is nog steeds niet duidelijk wat de meerwaarde van de programmeringsafspraken zijn. Ja, de gemeente wordt tot 2030 met rust gelaten (als Wind voor Buren een vergunning krijgt van de provincie). Maar de gemeente heeft ook als doelstelling om in 2035 energieneutraal te zijn. Hoe gaan we dat toch ooit bereiken? Om de doelstelling van een energieneutrale Hof van Twente te behalen, is in 2015 een Routekaart vastgesteld. In 2021 is dit beleidsstuk aangepast en is de Routekaart 2.0 vastgesteld. De doelstelling is daarbij overeind gebleven: we willen energieneutraal zijn in 2035. Het is nu negen jaar later… Hoe staan we ervoor?

Op de website van de klimaatmonitor kan je alle gemeenten volgen in hun energieverbruik en schone energieopwekking. Op deze site zijn de gegevens over 2023 nog niet verwerkt. We kunnen wel de cijfers van 2022 gebruiken, oftewel: de ontwikkelingen van zeven jaar tijd ten opzichte van de start van de Routekaart in 2015. Over 2022 is te vinden dat Hof van Twente een energieverbruik had van 3148 TJ. Dat is de optelsom van de benodigde energie voor elektriciteit, warmte en vervoer. Het is gelukt om in 2022 485 TJ schone energie op te wekken. Dat is veel! Maar nog lang niet genoeg! Met die 485 TJ zitten we namelijk op 15,4% energieneutraliteit. Terwijl het doel is: 100% in 2035!

En ik ga het helaas nog erger maken. Toen de routekaart werd vastgesteld, waren we eigenlijk al op de goede weg. We zijn in 2015 namelijk niet gestart met 0%, maar met 6,4% energieneutraliteit (211 TJ van de gevraagde 3297 TJ aan energie werd namelijk schoon opgewekt). Kort gezegd: we zijn in zeven jaar tijd 9% verder gekomen.

Positief bekeken: ja, dat is de goede kant op. Ja, dat is een stijgende lijn. Realistisch bekeken: als we in zeven jaar tijd (2015-2022) 9% zijn gestegen, hoe gaan we dan in 13 jaar tijd (2022-2035) ooit 84% stijgen?! Of anders gezegd: als dit tempo zich voortzet, hebben we nog 109 jaar (!) nodig om energieneutraal te worden. Die tijd hebben we niet… Vandaar mijn zorg: 2035 energieneutraal, hoe dan?!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Stel, iemand (lees: de gemeente) vraagt oprecht naar jouw mening over een bepaald onderwerp in het kader van een onderzoek. Dat is mooi. Het gaat over een onderwerp dat jou aangaat, dus daar wil je wel aan meewerken. Aan het eind van de enquête of het gesprek wordt tegen je gezegd: “Vriendelijk bedankt voor uw medewerking. Wij gaan alle inbreng analyseren, we maken een voorstel voor beleid, we stellen dat voor aan de gemeenteraad, zij nemen dan een besluit en daarna komt er een keer een nieuwsbrief of u leest in de krant wat het uiteindelijke beleid is geworden”.

Wat zou u daarvan vinden? Ik word daar heel opstandig van. Ja, fantastisch: uw mening wordt gevraagd. Ja, fantastisch: met een beetje mazzel heeft iemand gedacht dat uw ingebrachte idee misschien wel in beleid moet komen. Of niet. Dat weet u dan niet. U kunt het hele beleid dan gaan doorspitten om erachter te komen. Of gewoon hopen dat iets van uw inbreng is vertaald naar beleid. Laat staan dat u weet waarom uw idee het beleid wel of niet heeft gehaald. Wat zouden de rest van de mensen hebben ingebracht die hebben meegedaan aan het onderzoek? Straks hebben ze uw inbreng net iets anders opgevat dan u had bedoeld. Of u bent iets vergeten wat echt nog even genoemd had moeten worden.

Ik noem dit de black box: je stopt er wat in, maar je hebt geen idee wat er uit gaat komen, wanneer en waarom. Dit is wel wat er nu gebeurt met het minimabeleid. Vorig jaar zomer is een enquête de deur uit gedaan naar een grote groep mensen. Er zijn ook telefonische interviews gehouden. En nu wachten we. De gemeenteraad is recent bijgepraat over de resultaten van het onderzoek. De gemeenteraad is verteld dat voor de zomer nog een voorstel wordt besproken in de gemeenteraad.  Maar de doelgroep zelf, de mensen wiens mening is gevraagd, weet van niks. Het is toch wel zo netjes (‘normaal’ zou ik willen zeggen) dat als je iemand om zijn/haar mening vraagt, je tussendoor ook laat weten wat de opbrengst is, tot welke ideeën dat heeft geleid in het gemeentehuis, welke afwegingen meespelen en wanneer het nieuwe beleid wordt verwacht en natuurlijk kunnen ze daarbij ook nog iets meegeven. Dat hoeft niet groots en meeslepend. Bijvoorbeeld gewoon de doelgroep uitnodigen voor een bijeenkomst. Onderzoeksresultaten presenteren en met elkaar in gesprek, eventueel in kleinere groepjes. Met aanwezigheid van ambtenaren en betrokken partijen. Eigenlijk net zoals met de gemeenteraad recent is gedaan.

Deze (tussen)stap is één van de uitgangspunten toen we als raad unaniem (!) het OKO-beleid hebben  vastgesteld (OKO staat voor Opgroeien in een Kansrijke Omgeving – plan voor preventie en handhaving voor alcohol en middelengebruik). Eén van de uitgangspunten was daarbij: onderzoek niet alleen, maar ga vooral in gesprek over de resultaten. Praat niet over ons, maar met ons. Dat verhoogt betrokkenheid van de doelgroep en kan het beleid alleen maar beter maken. Dat vinden we bij het OKO-beleid dus een belangrijk speerpunt, waarom zouden we dat bij het minimabeleid dan opeens niet doen? In Beweging gaat haar best doen om ‘black boxen’ te voorkomen en zal pleiten in de gemeenteraad voor deze (tussen)stap: betrek de doelgroep niet alleen voor input voor het minimabeleid, maar ook in aanloop naar het nieuwe minimabeleid toe. Klinkt toch ook logisch?

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

We blijven allemaal roepen dat we woningen nodig hebben. Voor elke doelgroep. Betaalbaar. En vooral snel. Dus wat wordt er geroepen? Bouwen, bouwen, bouwen en creatieve oplossingen graag! Een mooi voorbeeld waar ik me vanuit In Beweging al een tijd druk om maak, zijn pré-mantelzorgwoningen. Hoe staat het daarmee?

Ik pak een blog erbij van begin maart vorig jaar. Daarin pleit ik voor pré-mantelzorgwoningen (ook wel meergeneratiewonen genoemd). Pré-mantelzorgwonen is een aanvulling op het meer bekende (vergunningsvrije) mantelzorgwonen. Kern van beide concepten is dat de woning, die los staat van de hoofdwoning, wordt verwijderd als de persoon er niet meer woont. Ik citeer uit mijn blog van 7 maart 2023: “Pré-mantelzorg biedt tijdelijke woonplek op het perceel van bijvoorbeeld familie, voor mensen waarvan te verwachten is dat ze op termijn zorg nodig gaan hebben. Hoe mooi als je dan kunt wonen op een plek bij mensen waar je je goed voelt? Volgens mij draagt de mogelijkheid van pré-mantelzorgwonen bij aan de doorstroming op de woonmarkt en heeft het een positieve impact op zaken als  samenredzaamheid, eigen kracht en kan het eenzaamheid voorkomen.”

Dat was maart 2023. Inmiddels is het mei 2024. Wat is er in de tussentijd gebeurd? De timing van het idee voor pré-mantelzorgwonen bleek goed, want de Woon-, Zorg- en Welzijnsvisie werd op dat moment voorbereid. En goed nieuws: het idee voor pré-mantelzorgwonen vond politiek steun! Op 28 november 2023 is de Woon-, Zorg- en Welzijnsvisie door de gemeenteraad unaniem (!) aangenomen. Hierin is opgenomen dat het concept van pré-mantelzorgwonen wordt gesteund en de voorwaarden uitgewerkt zullen gaan worden. Mooi! We zijn dus een belangrijke stap verder: pré-mantelzorgwonen vindt politiek steun en is nu ook in beleid opgenomen. Dus ik dacht: kom maar door met die uitwerking! Dan kunnen inwoners mooi snel gebruik maken van de mogelijkheid van pré-mantelzorgwonen…

Maar… we zijn inmiddels ruim een half jaar verder en er ligt nog geen uitwerking. Ik heb meerdere keren gevraagd naar de stand van zaken, maar het antwoord bleef steeds iets in de trant van: ‘mee bezig’. Aan de wil van het college blijkt het gelukkig niet te liggen. Het is personeelstekort. Inmiddels is er iemand ingehuurd en vanaf begin mei is het team voor Wonen aangesterkt. Ik heb dus weer grootse verwachtingen dat we snel een uitwerking tegemoet kunnen zien! Zou mooi zijn als we over een jaar kunnen laten weten dat er in Hof van Twente de eerste pré-mantelzorgwoningen staan. Wellicht wat ambitieus, maar daar gaan we wel voor! We willen immers allemaal: bouwen, betaalbaar, voor elke doelgroep en snel. Nou, dat kan: pré-mantelzorgwonen voldoet daar allemaal aan!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Foto van bericht in PZC, © Dirk-Jan Gjeltema

Ik wil het met u hebben over het woord participatie. Dat vind ik een verwarrend woord.

De helft van de mensen denkt namelijk bij het woord participatie aan ‘meedoen in de samenleving’. Bijvoorbeeld als in: krijg ik op school dezelfde kansen als iedereen? Heb ik dezelfde toegang tot werk als iedereen? Hoe zijn de sociale netwerken? De andere helft van de mensen denkt bij het woord participatie aan wat anders, namelijk aan ‘meedoen in besluitvormingsprocessen’. Bijvoorbeeld als in: ben ik geïnformeerd over een wegafsluiting? Mag ik mijn mening geven over de biodiversiteitsplannen? Mag ik meebeslissen over de inrichting van een nieuwe woonwijk?

De overlap in beide begrippen is dat iedereen moet kunnen meedoen, zowel jong en oud, man en vrouw, met beperking en zonder, etcetera. In een krantenartikel, gesprek of beleidsstuk is het echter wel belangrijk om meteen te weten over welk soort participatie het gaat. Daarom heb ik een simpel voorstel voor het gebruik van het woord participatie. Mijn voorstel is als volgt: als het gaat om meedoen in de samenleving, blijven we het woord participatie gebruiken. Als het gaat om meedoen in besluitvormingsprocessen, gaan we het woord participatie vervangen voor het woord ‘zeggenschap’. Dat is immers in de kern waar deze vorm van participatie om draait: hoeveel zeggenschap iemand krijgt in een besluitvormingsproces. Laten we dat dan ook zo concreet benoemen!

Nul zeggenschap is dan dat je als inwoner alleen wordt geïnformeerd (en soms zijn er ook situaties die niet meer dan dat vragen) en maximaal zeggenschap is dat inwoners zelf mogen beslissen. En daar zitten – net als in het huidige participatiebeleid van de gemeente – allemaal gradaties tussen. Dat blijft hetzelfde. Alleen het woord participatie vervangen we voor zeggenschap. Daar wordt het volgens mij alleen maar duidelijker van!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Groep 7 stapt binnen in de raadzaal van het gemeentehuis. Kijken om zich heen: wat een zaal! Waar mogen we zitten? Vanmorgen zijn deze leerlingen voor één ochtend gemeenteraadsleden! Ze krijgen uitleg: over de raadzaal, de burgemeester, de wethouders, hoeveel raadsleden er zijn en nog veel meer. Maar ze gaan vooral aan de slag. Ze gaan in groepjes hun eigen politieke partij oprichten. Met eigen standpunten. Gaan vervolgens voor het spreekgestoelte vertellen waar hun partij voor staat en dan gaat het echt gebeuren. Ze gaan met elkaar een fictieve stad in elkaar zetten. Ze mogen om de beurt een gebouw kiezen uit de rij die staat opgesteld. Ze houden een pleidooi waarom deze stad juist dit gebouw nodig heeft en dan wordt er gestemd. Met natuurlijk als doel: lukt het je om een meerderheid te krijgen? In Beweging heeft er eerder voor gepleit om kinderen meer bij politiek te betrekken. De gemeenteraad heeft dat idee gesteund en hier staan we dan met de eerste klas die voor één dag gemeenteraad mag zijn.

En zo gebeurde het dat Hof van Twente even vijf politieke partijen rijker was: de KMV, BKVI, VVN, PVG en de GVN. Oftewel: de partij Klimaat Moet Veranderen, Beter Klimaat voor Iedereen, Veilig Voor Nederland, Partij van het Groen en Goed Voor Nederland. En ze durven gewoon in de microfoon, met jezelf megagroot op het scherm, te vertellen waar ze voor staan. Van veilig verkeer tot natuur, van een goede opvoeding tot meer doen voor het klimaat.

Hoe kunnen deze leerlingen zo uit het niks zo’n goede discussie houden? Moet er een fabriek in deze stad? De ene partij vindt van wel, want er is werk nodig voor de mensen. De andere partij vindt van niet, mensen kunnen ook werken bij één van de andere gebouwen, zoals het ziekenhuis of de school. Is er überhaupt wel personeel? Zijn volkstuinen of een boerderij beter om aan gezonde groenten te komen? En een middelbare school is wel leuk, maar is het niet nog belangrijker om eerst een basisschool te hebben? Een supermarkt kan meteen als voedselbank fungeren, want je moet ook denken aan de mensen die het eten niet kunnen betalen. En vooral veel bomen, parken en zonneparken. Die krijgen allemaal makkelijk een meerderheid. Het enige wat mij verbaast, is dat kinderen totaal geen culturele gebouwen kiezen. Geen bioscoop, theater of museum. De stad staat in no time vol!

En dan gaan ze mij interviewen: of het leuk is, of ik het niet spannend vind om te doen, of ik wel eens verdrietig ben als mijn idee niet genoeg stemmen krijgt en of je ook een opleiding nodig hebt om gemeenteraadslid te worden. Nee, je leert raadswerk door te doen. Iedereen kan zich verkiesbaar stellen! En hopelijk gaan deze kinderen dat ook ooit doen. Aan het enthousiasme zal het niet liggen. Bij de jas aantrekken hoor ik kreten als ‘dit was echt gaaf!’. De volgende klas staat al te trappelen om ook de raadzaal in te gaan. Benieuwd wat voor ideeën en argumenten zij laten horen waar wij als volwassenen door worden geïnspireerd!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Stel, er wordt om jouw mening gevraagd. En dan ook nog eens over een onderwerp dat jóu aangaat. Super, je voelt je gehoord en serieus genomen. Maar daarna blijft het stil. Misschien lees je per toeval in de krant dat er inmiddels over dat onderwerp beleid is vastgesteld. Zou daarin terug komen wat jij had aangekaart? Je hoopt maar van wel. In de praktijk merk je nog niet veel verschil…
Zo kán het gaan.

Zo kan het ook:
Stel, er wordt om jouw mening gevraagd. En dan ook nog eens over een onderwerp dat jóu aangaat. Super, je voelt je gehoord en serieus genomen. De vervolgstappen worden je verteld. Alle inbreng wordt verwerkt en er komt een conceptversie van nieuw beleid. Je wordt gevraagd om nog een keer mee te kijken. Is jouw inbreng goed vertaald? Of is duidelijk gemaakt waarom jouw inbreng wel is overwogen, maar om bepaalde redenen toch niet is overgenomen in het beleid? Het concept wordt aangescherpt en de gemeenteraad stelt vervolgens het beleid vast. De gemeente vraagt of er mensen uit de doelgroep zijn over wie dit beleid gaat, mee willen blijven kijken. Een kleine groep, die periodiek met de gemeente bespreekt hoe het beleid in de praktijk uitpakt. Levert het vragen op? Gaat het goed? Blij mee? Nog aanscherping nodig? Je blijft op de hoogte, je voelt je betrokken. En nee, misschien ben je het niet altijd eens, maar er is tenminste ruimte voor het gesprek. Inwoners en ambtenaren leren van elkaar.

Hoera! De gemeente lijkt deze aanpak steeds meer te omarmen. We hebben bijvoorbeeld een klankbordgroep Toegankelijkheid. Bij het recent vastgestelde OKO-beleid (opgroeien in een kansrijke omgeving) wordt ook iets vergelijkbaars gedaan. Bij biodiversiteit wordt ook periodiek met betrokkenen om tafel gezeten. Zijn er meer van zulke voorbeelden in de gemeente? Ik juich het alleen maar toe. Zo heeft wethouder Hannie Rohaan het initiatief genomen om pleegouders bij elkaar aan tafel uit te nodigen. Ambtenaren zijn daar ook bij. Om naar elkaar te luisteren en van elkaar te leren. Mooi initiatief!

Er zijn meer onderwerpen waar je volgens mij goed met de doelgroep regelmatig mee om tafel kunt gaan zitten. Denk bijvoorbeeld aan cultuur, armoede, sport. Ik zou er voor willen pleiten dat de gemeenteraad een lijstje maakt van onderwerpen waar we deze manier van contact met inwoners willen inbedden. Dus niet alleen in gesprek in aanloop naar het beleid, maar ook juist als het beleid wordt uitgevoerd. Met simpelweg als visie dat we niet óver mensen willen praten, maar mét mensen. Daar kan beleid en praktijk alleen maar beter van worden!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Wat heb jij nodig om een waardevol leven te leiden? Zo, goedemorgen, dat is nog eens een vraag om mee te beginnen. Misschien zelfs op het eerste oog een zweverige vraag. Of niet? Is het juist een hele kernachtige vraag? Vraag het tien mensen en je krijgt waarschijnlijk tien verschillende antwoorden. Wat voor de één waardevol is, geldt niet automatisch ook voor een ander.

Je kan het dan over heel concrete dingen hebben. Bijvoorbeeld dat je een eigen huis zou hebben. Dat je tijd zou hebben voor jouw hobby. Dat jouw kinderen naar het onderwijs kunnen gaan dat voor hun passend is. Dat je vervoer hebt waarmee je naar je moeder kunt gaan om haar te helpen in het huishouden. Etcetera.

Wat je in ieder geval niet nodig hebt, zijn zorgen. Zoals zorgen om geld. Kom ik de maand, week of zelfs de dag door? Kan ik mijn kinderen geven wat ik ze gun? Is deze situatie mijn eigen schuld? Hoe kom ik ooit weer uit deze situatie? Wanneer krijg ik duidelijkheid over mijn aanvragen? Wat zullen anderen wel niet over me denken? Dit zijn dagvullende, energievretende zorgen. Continue stress, geen rust in je hoofd. In Beweging gunt dat mensen perspectief hebben, eigen keuzes kunnen maken en gelijke kansen hebben. Voor iedereen.

De gemeente is bezig om het minimabeleid te evalueren. Daarvoor hebben ze onderzoek gedaan onder de gebruikers van de huidige voorzieningen. Eind maart is er een informerende raad over dit thema. In Beweging kijkt uit naar deze bijeenkomst. We hopen op een inspirerende bijeenkomst waarin de gemeente haar visie op het armoedevraagstuk zal toelichten. Met daarbij niet alleen aandacht voor de geldkant, maar ook aandacht voor perspectief, keuzes hebben en gelijke kansen. Ja, dat is complex en ingewikkeld, maar een waardevol streven!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging

Foto: Ted Eytan

Tjie. Dit is mijn 50-ste blog! Dat zijn veel blogs, veel meningen, veel gedachten die ik op papier heb gezet! Ik ben begonnen met dit blog om mijn verwondering over de lokale politiek op te schrijven. En zo is het nog steeds. Eigenlijk is elk blog een reminder aan mezelf: wat ik politiek belangrijk vind en vooral hoe ik aankijk tegen hoe het gaat in de lokale politiek. Elk blog helpt me om te verwoorden wat ik ergens van vind. Vaak borrelt er van alles in mijn hoofd, maar door het op papier te zetten, moet ik goed nadenken wat ik er echt van vind en hoe ik dat kan uitleggen.

Ik heb al mijn blogs (te vinden op de website politiekinbeweging.nl) doorgelezen. Wat blijft bij mij hangen? Natuurlijk de inhoud, maar ook moet ik denken aan hoe zo’n blog steeds tot stand komt. Ik schrijf ze op maandagochtend. Om 12:00 uur is de deadline voor publicatie op woensdag in het Hofweekblad. Ik schrijf ze pas op het laatste moment, want dan zijn ze het meest actueel. Maar soms worstel ik met een blog en is het wel krap om het blog pas op maandagochtend te schrijven. Is het te lang? Hoe leg ik goed uit wat ik bedoel? Hoe kan ik mijn punt maken zonder dat mensen zich persoonlijk aangesproken voelen? Wat wil ik meegeven? Ligt het in de lijn van het gedachtegoed van In Beweging? En vooral: hoe blijf ik geconcentreerd een blog schrijven, terwijl er een baby – inmiddels dreumes – is die veel aandacht vraagt? Luier, eten, spelen, huilen, etc. Jonge kinderen zijn nou eenmaal handenbinders. Ook nu dartelt mijn dochtertje van anderhalf om me heen die eerst haar eten morst, op schoot kruipt om ook op de laptop mee te gaan typen, vervolgens een vieze luier heeft, duidelijk wil maken dat ze samen een boekje wil lezen, etc. En dan is er ook het logeerpartijtje, het is immers vakantie. Dus er zijn hier nog vier kinderen. Oudere kinderen, maar ook zij willen eten, moeten aankleden en tanden poetsen.

Aan de inspiratie ligt het niet. Ik verwonder me nog genoeg over de lokale politiek! Ik heb mijn blogs allemaal teruggelezen. Op de site van In Beweging zal ik binnenkort een stuk plaatsen over de vraag: denk ik er nog steeds zo over? En: hoe gaat het nu met dat onderwerp? In dit ene blog gaat het me niet lukken om op al die 49 blogs te reflecteren…
Wat ik er nu wel alvast over wil zeggen: voor mij is heel waardevol gebleken dat mijn blogs gespreksstarters blijken te zijn. Zo leidde bijvoorbeeld mijn blog over Henk Kamp tot een kop koffie bij hem thuis en mijn blog over het sociaal domein leidde tot een gesprek bij een gezinshuis in Goor. Maar vooral: op straat, in de supermarkt, via mail, via social media, via appjes, in en buiten de raadsvergaderingen, op verjaardagen – overal word ik aangesproken op mijn blogs. En dan hoeft iemand het niet met mijn eens te zijn, maar is het vaak wel een mooi begin van een gesprek en voor mij is dat weer waardevolle feedback op waar In Beweging en de lokale politiek mee bezig is!

Ik ga graag nog een tijdje door met deze blogs. Als reminders aan mezelf en als aanleiding voor interessante gesprekken. Dank voor jullie reacties; ik hoop dat jullie als lezers daar ook mee blijven doorgaan!

Marianne Hutten
Fractievoorzitter In Beweging