Ik weet niet hoe het met u ging afgelopen week, maar ik heb met grote belangstelling en spanning de landelijke verkiezingen gevolgd. Debatten, tv-optredens, nieuwssites, stemhulpen, gesprekken met mensen, etc. En dan de verkiezingsdag zelf… Ik ga hier geen uitspraken doen wat ik van de landelijke uitslag vind, ik wens vooral de partijen succes met de formatie en ik hoop dat een nieuw kabinet snel aan de slag kan. Eén ding wat ik wel kwijt wil rondom die hele verkiezingen en dat geldt ook straks voor onze eigen gemeenteraadsverkiezingen in maart: waar is de luisterruimte?
Luisterruimte? Wat is dat dan weer voor term? Ik kende die term ook niet, tot ik die zelf typte in een signalgroepje met vrienden toen we het over de verkiezingen hadden. De debatten die ik op televisie heb gezien, waren voor mij niet meer dan pratende flyers, het gooien met oneliners en eigenlijk gewoon het hardop uitspreken van verkiezingsprogramma’s. Wat heb ik daar aan als kiezer? Maar pas daarna realiseerde ik me dat dat precies is wat een debat is: zeg waar je voor staat en daarna kiest het publiek de winnaar. Ik heb daar als kiezer alleen niet zoveel mee. Ik kijk liever naar een discussie of gesprek. Bij een discussie of gesprek wissel je argumenten uit met als doel begrip over en weer en een overeenstemmende conclusie. Dat je naar elkaars argumenten kunt luisteren, dat je kunt doorvragen wat ergens mee wordt bedoeld, wat iemand wil bereiken. En stel je voor: de ander komt met een goed argument, dat je dan ook de bereidheid en vooral de ruimte hebt om dat argument mee te nemen. Oftewel: dat er luisterruimte is.
Ik snap ook wel dat je in aanloop naar de verkiezingen goed hebt nagedacht over jouw standpunten, met de achterban de standpunten hebt bediscussieerd, wat prioriteit heeft, etc. Echter, ons politieke systeem zit zo in elkaar dat je met elkaar moet samenwerken om verder te komen. Dat is geven en nemen. En er bestaat zoiets als voortschrijdend inzicht. Dat samenwerken kan volgens mij het beste als er luisterruimte is.
Misschien is mijn opmerking vooral een reminder aan onszelf als gemeenteraad. Er wordt vaak geroepen: “meer debat in de raad!” Maar daarmee heb ik ieder geval nooit bedoeld om nog harder naar elkaar te schreeuwen wat we vinden. Daar heeft niemand wat aan. Wat ik wel bedoel, is dat we wat vaker gebruik maken van de oproep van de burgemeester tijdens raadsvergaderingen. Als bij een onderwerp iedereen zijn eerst zegje heeft gedaan, wordt door de burgemeester niét gevraagd: “wilt u met elkaar in debat?” Wél wordt door de burgemeester gevraagd: “wilt u als gemeenteraad hierover verder met elkaar in gesprek?”. Zo worden agendapunten die als ‘meningvormend’ op de agenda staan niet beperkt tot ‘meninguitend’, maar wordt het ook echt een agendapunt om door het gesprek/discussie tot een mening te komen om er bij de volgende gemeenteraadsvergadering een gewogen besluit over te kunnen nemen. En misschien moeten we richting de gemeenteraadsverkiezingen van volgend jaar zorgen voor wat meer luisterruimte: geen verkiezingsdebatten, maar verkiezingsgesprekken. Ik ben benieuwd wat politiek onderling en politiek van inwoners en andersom dan van elkaar gaat leren!
Met vriendelijke groet,
Marianne Hutten, fractievoorzitter In Beweging